Enerji Verimliliği

Enerji Sektöründe Enerji Verimliliği
 
Vizyon, enerji verimliliğini Türkiye'deki tüm güç ve elektrik değer zincirine entegre etmektir. Güç ve elektrik değer zinciri; güç üretimi, güç iletimi, güç dağıtımı ve servis konumları (son kullanıcılar) gibi dört ana bileşenden oluşmaktadır. Bu bileşenlerin her birinde yapılacak verimlilik iyileştirmeleri toplam güç kullanımında büyük tasarruf ve sera gazı (GHG) emisyonlarında büyük ölçüde azaltım sağlayacaktır.
Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) Enerji Teknolojisi Perspektifleri (ETP)8  2017 B2DS Senaryosundaki Referans Teknoloji Senaryosuna9  göre 2060 yılı itibariyle yapılması gereken kümülatif CO2 emisyon azaltımlarına Enerji verimliliğinin %38 ve yenilenebilir enerji kaynaklarının %30 oranında katkıda bulunabileceği belirtilmektedir. Türkiye'de, aynı potansiyel tüm değer zincirinde mevcuttur. Öte yandan, Türkiye'deki güç talebi son yıllarda artmaktadır. 2015 yılında 300 TWh'nin altında olan güç talebinin, 2030 yılına kadar yaklaşık 500 TWh'ye ulaşacağı tahmin edilmektedir.
Bugün, Türkiye Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planının güncellenmesinde dikkate alınacak her bir bileşen için farklı maliyet-etkin teknolojiler ve çözümler uygulanarak makul bir potansiyel tasarruf imkânı mevcuttur. 
 
Kaynak 10
 

Güç üretiminde verimlilik iki yönlüdür. Birincisi, yüksek verimli teknolojiler kullanarak yeni güç üretim tesisleri kurmak diğeri mevcut tesislerin yenilenmesi olarak düşünülmelidir. Bununla, UEVEP-Türkiye Enerji Sektörü kapsamındaki “Eylem E9-Mevcut Elektrik Üretim Santrallerinde Verimliliğin Artırılması” da sağlanacaktır. IEA'ya göre bu önlemler, elektrik sektörü için %25 potansiyel emisyon azaltımı sağlayabilir. Yenilenebilir enerji kaynakları gibi alternatif enerji kaynakları da enerji üretiminin verimliliğini artırmaya ve CO2 emisyonlarını azaltmaya yardımcı olacaktır.

Güç iletim ve güç dağıtım hatlarındaki verimliliğin artırılması, enerji tasarrufu için yüksek potansiyel sağlar. Yeni inşalar (konstrüksiyonlar), uzun mesafelerde %15 ila %40 enerji tasarrufu potansiyeli sunan yüksek gerilimli DC iletim gibi yüksek verimli şebeke teknolojisini kurmak için mükemmel fırsatlar sunar. Enerji depolama cihazları ve talep tarafı yönetim programları gibi diğer çözümler de iletim ve güç dağıtımında gücün verimliliğinin artırılmasına katkıda bulunabilir UEVEP-Türkiye Enerji Sektörü altında “Eylem E5. Transformatörlerde Asgari Performans Standartlarının Uygulanması’’ ve ayrıca ‘’Eylem E8. Elektrik İletim ve Dağıtım Faaliyetlerinde Verimlilik Artışının Geliştirilmesi” tanımlanmıştır ve bu eylemlerin uygulanması enerji verimliliği önlemlerinin gerçekleştirilmesine yardımcı olacaktır.

Servis lokasyonlarında (son kullanıcılar) verimlilik Son kullanıcılar güç ve elektrik sektörü değer zincirinin sonundadır fakat yüksek verimli teknoloji, ekipman ve ev aletlerinin kullanımıyla, akıllı ölçüm ve akıllı şebekelerle, güçlendirme projeleriyle enerji tasarrufunda önemli bir potansiyele sahiptir. UEVEP-Türkiye Enerji Sektörü altında “Eylem E10. Talep Tarafı Katılımı Uygulaması için Piyasa Altyapısının Oluşturulması” eylemini desteklemektedir.

Gaz altyapısı ile ilgili olarak, enerji verimliliğini artırmak ve doğal gaz iletim ve dağıtım şebekelerindeki kayıpları azaltmak için bir mekanizma geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Nitekim, 2017 yılında Türkiye, doğal gaz altyapısı için verimlilik standartlarını uygulamakla ilgili bir spesifik eylemi olan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planını başlatmıştır.

Türkiye gaz şebekeleri 160.000 km'yi aşmaktadır ve nüfusun %80'inden fazlasına ulaşma potansiyeline sahiptir. Bu nedenle, bu altyapıdaki enerji verimliliğindeki iyileşme, tasarruf için değerli bir fırsat sunmaktadır ve LNG terminallerinde gaz iletim şebekesini, gaz sıkıştırma istasyonlarını, gaz dağıtım şebekesini ve enerji geri kazanımını kapsamaktadır.

 

[8]https://www.iea.org/reports/energy-technology-perspectives-2017

[9] https://www.iea.org/reports/material-efficiency-in-clean-energy-transitions

[10] Energy görünümü raporu sayfa 21 https://www.dunyaenerji.org.tr/wp-content/uploads/2017/10/turkiye-enerji-piyasasinin-gorunumu.pdf

 

 

Bu yayın Avrupa Birliği'nin mali desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamiyle NIRAS IC Sp. z.o.o. sorumluluğu altındadır. Avrupa Birliği veya Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.